تازه ها
تفاوت درد قلب و درد اضطراب
دكتر بیژن پردیس پزشك خانواده در گفت و گوهای هفتگی خود با خوانندگان سلام تورنتو در این باره بیشتر توضیح میدهند.
اضطراب تا چه میزان رواج دارد؟
دكتر پردیس: ناهنجاریهای اضطراب از متداولترین عوارض روحی - روانی در سراسر جهان است. در میان عوارض روحی - روانی، اضطراب از همه رایجتر است. اول اضطراب است و بعد امراض خلقی مثل افسردگی. البته 75 درصد اشخاصی كه دچار عارضه هستند كه ممكن است عارضه روحی - روانی ثانویه هم داشته باشند كه متداولترین آن افسردگی است.
علائم عارضه اضطراب چیست؟
دكتر پردیس: علائم اضطراب شامل موارد زیر است:
- ترس، وحشت و نگرانی كه شخص دارد.
- علائم فیزیكی مثل ضربان قلب كه زیاد میشود.
- تنفس سریعتر از حد معمول
- دست و پای بیمار سرد میشود
- در حالت های حمله اضطراب، عرق سردی بر بدن فرود می نشیند
و عوارض دیگری كه عبارتند از:
- تنگی نفس
- ناراحتی شكمی
- كم خوابی و زود بیدار شدن از خواب
اضطراب در چه سنینی رایج تر است؟
دكتر پردیس: معمولاً شروع آن در سنین كودكی و نوجوانی است و گاهی هم از 20 تا 25 سالگی شروع میشود.
خیلی بعید است كه شخصی بعد از سن 45-40 سالگی دچار اضطراب شود.
اكثر اشخاصی كه در سنین بعداز 45-40 برای اولین بار اضطراب در آنها تشخیص داده میشود، از كودكی و نوجوانی دچار آن بوده اما تشخیص داده نشده بوده است.
اضطراب ثانویه چیست؟
دكتر بیژن پردیس: ناشی از تیروئید یا عوامل فیزیكی دیگر است. علت اصلی این Disorder تغییرات بیوشیمیایی در مغز است.
پزشكی میتواند با كمك دارو این ناهنجاری را تا مقدار چشمگیری درمان كند.
دارو درمانی سبب میشود كه پیام برهای شیمیایی مغز Neuro Transmitre فعال شوند. تا دارو مصرف شود كمبود برطرف میشود.علت آن است كه مقدار این مواد در بعضی قسمتهای مغز كم است كه این نیز در اكثر موارد ریشه ژنتیكی دارد. میتوان گفت تقریباً تمام امراض روحی - روانی ریشه مولكولی ارثی دارند.
در فرهنگهای بسته، این تصور غلط وجود دارد كه این اشخاص خودشان قادر به كنترل این علائم هستند، در حالیكه اینطور نیست و دارو درمانی حتماً لازم است.
دارو درمانی قدم اولی است كه بیمار باید بردارد تا دروازه به روی اقدامات دیگر و قدمهای بعدی غیردارویی باز شود.
چگونه میتوان مطمئن شد كه این علائم نشانه با بیماری قلبی نیستند؟
دكتر پردیس: وقتی اول بار عارضه تشخیص داده شد، طبیب آزمایش خون، نوار قلب میگیرد، تا احتمال تیروئید، كم خونی و عارضه قند و یكسری عوارض دیگر چك شود، تا معلوم شود ”سیم كشی” درون قلب سالم است. گاهی ممكن است ”سیم” اضافی درقلب باشد كه میتواند قسمتی از قلب را زودتر از موعود شخص تحریك بكند و باعث ناهنجاری در ریتم قلب شود، و خود را به شكل اضطراب نشان دهد. این سیمها
در واقع اعصاب قلب هستند كه این پیام را میدهند، مثل یك Bondle هستند، و با عصبی كه در مغز وجود دارد فرق دارند.
مثلاً دردی كه در رابطه با ناهنجاری عروق قلب باشد، این درد صد در صد با هر عملی كه روی قلب فشار بیاورد،بیشتر میشود، مثلاً وقتی از پله بالا میرود یا برای را بلند میكند درد شخص بیشتر میشود. اما در اشخاصی دچار اضطراب، این درد هیچ ارتباطی با حركات بدن ندارد.
موقعیت وقتی پیچیده میشود كه شخص شرایط امراض قلبی و ریوی هم داشته باشد. در اینجا تستهای بیشتری لازم میشود.
وقتی مشخص شد كه ریشه این عوارض، اضطراب است، چه میتوان كرد؟
دكتر پردیس: وقتی تشخیص اضطراب قطعی شد، درمان آغاز میشود. كه دو بخش دارد :
- دارو درمانی
- روان درمانی
چه زمان به سراغ دارو درمانی میرویم؟
دكتر پردیس: در موارد اضطراب خفیف كه گه گاه شاید كاركرد روزانه فرد را مختل كند، ممكن است نیازی به دارو درمانی نباشد، اما اگر اختلالات در زندگی روزمره فرد به وجود بیاید، باید از دارو درمانی كمك گرفت. هرچه اختلاف بیشتر، به دارو درمانی قویتر و بیشتری نیاز است.
رفتار درمانی وقتی شروع كه دارو درمانی قدم اول را برداشته و بهبودی پدیدار شده باشد و شخص آماده رفتار درمانی باشد
ساير دردهاي غيرقلبي
سوزش سر دل يكي از شايعترين دردهاي غيرقلبي است. وقتي مازاد اسيد معده پس ميزند و در داخل مري به سمت بالا حركت ميكند، اين احساس به وجود ميآيد: احساس سوزش و درد در قفسه سينه و گردن. در اين مواقع، معمولا در داخل دهان نيز يك طعم ترش حس ميشود و مقدار كمي از غذاي خورده شده، به داخل دهان برميگردد. سوزش سر دل معمولا چند ساعت پس از خوردن يك وعده غذايي اتفاق ميافتد و به طور معمول، ساعتها نيز به طول ميانجامد. اين حالت معمولا وقتي اتفاق ميافتد كه چند ساعت پس از خوردن يك وعده غذايي، فعاليت سنگين كنيد يا به جلو خم شويد يا دراز بكشيد. نكته مهم اين است كه چنين دردهايي معمولا با استفاده از آنتياسيدهاي رايج بهبود مييابند اما دردهاي قلبي با آنتياسيدها ساكت نميشوند.
التهاب پرده دربرگيرنده ريهها نيز منجر به بروز دردي در قفسه سينه ميشود كه معمولا متمركز بر روي يك نقطه و بسيار شديد است. در اين مورد هم، نكته مهم اين است كه با سرفه، نفس كشيدن و دم عميق، درد بيمار تشديد ميشود، در حالي كه درد ناشي از حمله قلبي با سرفه و دم عميق، هيچ تغييري نميكند. دلايل ريوي ديگري هم وجود دارند كه ممكن است منجر به پديد آمدن درد قفسه سينه شوند. ذاتالريه، آمبولي ريه، پنوموتوراكس و بيماريهايي نظير لوپوس يا ساير بيماريهاي اتوايميون كه در آنها بدن عليه خودش فعاليت ميكند، نيز منجر به بروز چنين دردهايي ميشود.
حمله ترس مرضي هم يكي ديگر از حالاتي است كه منجر به احساس تنگي نفس و سنگيني در قفسه سينه ميشود. اين بيماري معمولا با افزايش ضربان قلب، افزايش سرعت تنفس، تعريق و ترس شديد از خفگي و مرگ همراه است.
التهاب غضروف بين دندهها (كه به نشانگان تريتز معروف است) نيز يكي ديگر از مواردي است كه ميتواند علايم مشابه دردهاي قلبي را تقليد كند. وقتي غضروفهاي بين دندهاي، و خصوصا آن غضروفهايي كه دندهها را به استخوان جناغ سينه متصل ميكنند، ملتهب شوند؛ دردي در قفسه سينه حس ميشود كه بسيار تيز و شديد است و ممكن است با درد ناشي از حمله قلبي اشتباه گرفته شود. البته محل اين درد با محل آن درد فرق دارد. در نشانگان تريتز، وقتي فشار مستقيمي به استخوان جناغ وارد كنيد، درد تشديد ميشود اما در حمله قلبي، بيمار نميتواند يك نقطه را به عنوان محل درد نشان دهد چرا كه درد ناشي از حمله قلبي، مبهم و پخش است و هيچگونه حساسيت نقطهاي در قفسهسينه به چشم نميخورد. دردهاي عضلاني قفسهسينه كه معمولا از اسپاسم عضلات اين ناحيه سرچشمه ميگيرند، نيز گهگاه با دردهاي قلبي اشتباه گرفته ميشوند، در حالي كه اين دردها نيز با تغيير وضعيت يا خم و راست شدن، كم و زياد ميشوند اما دردهاي قلبي با اين تغيير وضعيتها هيچ تغييري نميكنند.
زونا هم يك بيماري پوستي است كه منجر به بروز درد قفسه سينه ميشود اما در اين بيماري معمولا درد در سطح پوست حس ميشود. ضمن اينكه ضايعات پوستي زونا هم به افتراق اين درد از درد قلبي كمك ميكند.
دردهاي ديگري هم هستند كه به آنها ميگويند: دردهاي ارجاعي. يعني محل اصلي درد، جاي ديگري است اما دردش به قفسهسينه رجوع ميكند. بيماريهايي نظير سنگ كيسه صفرا، التهاب كيسه صفرا، التهاب لوزالمعده، بعضي سرطانهاي گوارشي و . . . منجر به بروز چنين دردهايي در ناحيه قفسهسينه ميشوند.