نشر توسط:admin Views 28 تاریخ : 2 ارديبهشت 1395 نظرات ()
سلول های بنیادی
سلولهای تمایزنیافته هستند که به سلول های تمایزیافته تبدیل می شوند و دارای توانایی خودنوسازی و تقسیم و تولید سلول تخصص یافته هستند.
با توجه به مراحل مختلف زندگی به چند نوع تقسیم می شوند:
1. سلولهای بنیادی رویانی
2. سلولهای بنیادی جنینی
3. سلولهای بنیادی بالغ
سلولهای بنیادی رویانی:
این سلولها را در مرحله ی بلاستولا مشاهده می کنیم که دارای توانایی pluripotent هستند و می توانند سلولهای مختلف را ایجاد کنند و به دو گروه تقسیم می شوند: الف) سلولهای بنیادی رویانی؛ سلولهایی هستند که می توانند سه لایه ی زاینده ی مرحله ی جنینی یعنی لایه های اکتودرم، مزودرم و اندودرم را ایجاد کنند، که هر کدام از این لایه ها نیز به سلول های خاصی تمایز می یابند، به عنوان مثال اکتودرم سلول های پوست و اعصاب را ایجاد می کند، مزودرم عضلات و اندودرم نیز دستگاه گوارش را ایجاد می نماید.
ب) سلولهای بنیادی زایای رویانی: این سلولها در واقع پیشساز سلول های دیپلوئیدی هستند که بعدا سلولهای جنینی نر و ماده را تولید می کند، یعنی پیشساز سلولهای اسپرماتوگونیا و اووگونیا
سلولهای بنیادی جنینی :
این سلولهای بنیادی را از ارگان های جنین جدا می کنند، به همین خاطر به این اسم نامگذاری شده اند و در آنها می توان سلول های خونساز جنینی، سلولهای سازنده پانکراس جنینی، سلولهای بنیادی عصبی جنینی و . . . که دارای خاصیت pluripotent هستند.
سلولهای بنیادی بالغ:
این سلولها در بافت های انسان بالغ دیده می شوند و سلولهای بنیادی هر بافت می تواند به سلولهای تمایزیافته همان بافت تبدیل بشود، یعنی دارای خاصیت multipotent هستند و انواع مختلفی دارند که در زیر نام برده می شوند.
قبل از ارئه ی مثالهایی از سلولهای بنیادی بهتر است چند ویژگی مهم و نحوه ی استفاده از آنها را بیان کنیم:
سلولهای بنیادی دارای دو ویژگی مهم هستند: 1. توانایی خودنوسازی دارند 2. توانایی تقسیم نامتقارن و در نتیجه تمایز یافتن هستند.
تقسیم نامتقارن با تجمع مواد در یک سمت سلول و . .. انجام می گیرد و باعث ایجاد سلولهای تمایز یافته می گردد. در تقسیم نامتقارن سلول بنیادی یک سلول شبیه خودش و یک سلول با توانایی محدودتر ایجاد می کند.